Tijdschriften zijn de leesmaterialen die de kleuters zowat het vaakst tegenkomen in het dagelijks leven. Denk aan wachtruimtes allerhande (van huisarts tot tandarts), bij de kapper, op de toonbanken van velerlei winkels, in een aparte rayon maar ook vaak aan de kassa’s van supermarkten … Hoewel ze omringd worden door deze leesmaterialen, hebben kleuters er gewoonlijk weinig belangstelling voor.
Een tip om tijdschriften niet enkel te laten gebruiken om collages of papier-maché van te maken, maar ook als volwaardige leesmaterialen aan te bieden in de kleuterklas:
Leo Timmers, een veelgeprezen Vlaams jeugdauteur en illustrator (waarvan het boek Aap op straat door The New York Times in 2019 verkozen werd tot één van de tien beste kinderboeken van dat jaar), heeft de gewoonte veel voertuigen van alle slag (te land, ter/onder zee en in de lucht) op te nemen in zijn illustraties. Je kan de kleuters een selectie Timmers-prentenboeken met veel auto’s aanbieden, naast een aantal autotijdschriften:
De kleuters zoeken in de tijdschriften naar vehikels die ook in de betreffende prentenboeken staan afgebeeld: ze bladeren doorheen de leesmaterialen en zoeken naar gelijkaardige auto’s – ze maken dus een transfer tussen illustraties en foto’s. Ze zoeken gelijkenissen en hanteren daarbij criteria naar keuze (bv. kleur, model, opschrift, merk …). In de kring tonen ze nadien wat ze vonden, en vertellen ze waaróm ze vinden dat bepaalde voertuigen op mekaar lijken.
Via deze activiteit werk je vooral aan de muzische vorming en de taalvaardigheid van de kleuters. De beeldgeletterdheid en het waarnemingsgeheugen van de kleuters worden aangescherpt door het zoeken naar dezelfde/gelijkaardige auto’s in verschillende weergaves. Zowel in een prentenboek als in een tijdschrift herkennen ze onmiddellijk de auto’s – ze analyseren het ‘beeld’ van een auto dus op dezelfde manier, eender hoe of waar die afgebeeld staat. Tijdens deze activiteit zoeken de kleuters naar gemeenschappelijke eigenschappen in vertalingen van de werkelijkheid (auto’s, 3D) in foto’s (tijdschriften, 2D) en illustraties (prentenboeken, 2D). Daarbij focussen ze op beeldelementen zoals bv. kleur, vorm, versiering (cijfers en letters): de bouwstenen waaruit het object is samengesteld. Dit leunt ook aan bij het wiskundig redeneren van de kleuters: ze moeten immers vergelijken, associëren en samenbrengen (sorteren). Tijdens het opzoekwerk zijn de kleuters ook voortdurend met leesmaterialen in de weer, aan het bladeren door de prentenboeken en tijdschriften, aan het (beeld)lezen met een specifiek leesdoel (gelijkaardige auto’s vinden). In de kring omschrijven ze tot slot genuanceerd de overeenkomstige beeldelementen (kleur, lijn, vlak, ritme, vorm, versiering, grootte) van hun ‘autoduo’s’.
Tip!
Vraag aan je plaatselijke dagbladhandelaar wat hij in de aanbieding heeft rond bepaalde thema’s/onderwerpen/focussen (bv. voertuigen, kleding, dieren, sport …) en vergeet hier zeker de anderstalige/meertalige tijdschriften niet! Je hoeft ze als school slechts éénmaal aan te schaffen om jaren verder te kunnen met de kleuters. Zo werk je ook talensensibiliserend: twee (en meerdere) vliegen in één klap dus.
