Prentenboeken zijn een uitstekende insteek om kleuters in contact te brengen met wiskundige begrippen. Heel wat degelijke prentenboeken die je in elke bib kan vinden komen hiervoor in aanmerking!
Het werkt!
Uit onderzoek (2014) blijkt dat kinderen die een voorleesprogramma volgden maar liefst 22% meer vooruitgang boekten ten opzichte van de controlegroepen (die het standaardprogramma volgden voor rekenen-wiskunde).
Welke prentenboeken? The power of the book!
In het onderzoek was het uitgangspunt ‘laat het boek zijn werk doen’: ga uit van de kracht van het prentenboek. De kleuteronderwijzer neemt enkel een onderzoekende houding aan, en overlaadt het kind bv. niet met vragen ter controle om na te gaan of het kind alles begrepen heeft. Op een informele manier laat het prentenboek de kinderen nadenken over reken-wiskundige inhouden en plaatst het leerinhouden in een betekenisvolle context.
Het gaat om ‘gewone’ prentenboeken waarin een wiskundig thema te ontdekken valt.
Enkele voorbeelden:
- De prinses met de lange haren (Annemarie Van Haeringen) lokt nadenken over lengte en meten uit.
- De geheime brief (Eric Carle) brengt kinderen in contact met geometrische vormen en ruimtelijk oriënteren.
- Vijfde zijn (Ernst Jandl & Norman Junge): op de prenten zie je een wachtkamer met vijf stoelen op een rij en vijf wachtenden. De rangtelwoorden komen spontaan aan bod. Wie is eerste, tweede, derde … ? De plek in de rij kan veranderen: je blijft natuurlijk niet voor altijd vijfde in de wachtrij!
- Met tien in het bed (Penny Dale): een jongetje ligt met zijn negen knuffels in een groot bed. Ze schuiven opzij en er valt telkens één knuffel uit het bed. Hoeveel blijven er nog over? Een herkenbare situatie voor kleuters waarbij het verminderen – één minder – aan bod komt.
- …
Leestips:
In Met rekenogen gelezen geven van Bree & van Bree (2011) een overzicht van 45 interessante prentenboeken voor wiskundige initiatie met bijhorende activiteitideeën.
Het artikel 'Rekenen met prentenboeken': hoewel literaire prentenboeken niet geschreven zijn om er gerichte reken-wiskundelessen mee te geven, kunnen deze boeken kinderen wel aan het denken zetten. Hoe je prentenboeken kunt inzetten om kleuters rekenen-wiskunde te leren, lees je in dit artikel.
Je kan het artikel hieronder vinden, of downloaden via de site van het vakblad JSW (https://www.jsw.nl/).
Afbeelding: bladzijde 1 uit De verrassing (Sylvia van Ommen)
Door Astrid Cornelis, docent en blogger op Kleutergewijs.be – Thomas More
Je vindt deze tip ook op Kleutergewijs.be, de blog over innovatie en onderzoek in kleuteronderwijs, in het bericht Wiskundige initiatie vanuit een prentenboek. Het werkt! (april 2015).